بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مسائل بسیار مهم در جامعه موضوع فرهنگ است. چیزی که به گفته امام خامنه ای معنای عرفیش عبارت است از هرچه در ذهن عامه مردم میگذرد و در جامعه اثرگذار است.
همانطور که میدانید ما در یک جنگ نرم هستیم و فرهنگ در این جنگ هدف قرار گرفته است.
متاسفانه ناخالصی هایی اخیرا در فرهنگمان دیده میشود و البته با وجود این ناخالصی ها،درکل، فرهنگمان بهتر و غنی تر از جاهای دیگر است. این که میگویم درکل یعنی در برخی از موارد فرهنگمان بدبختانه در سطحی پایین است و در برخی دیگر خوشبختانه در سطح قابل قبولی هستیم.
اما بحث من این نیست. میخواهم در مورد فضا و اثر آن روی فرهنگ صحبت کنم.
به صورت کلی انسان مسئول اعمال و رفتار خودش است و بهانه دیگری نمیتواند داشته باشد. ولی فضا و جوّ بسیار اثرگذار است. گاهی در جهت منفی و گاهی میتوانیم از آن استفاده کنیم در جهت مثبت. مثلا در صحرای عرفات انسان است و خدای خودش. انسان از مادیات دور شده است حتی همسر خود. شبیه سازی یوم الحساب است. اینجا فضا خیلی آماده است برای درد و دل انسان با خدای خودش. یکی از دلایلی که ثواب زیارت ائمه مان را چند برابر ثواب حج میبینیم این است که در فضا و جو زیارت انسان خودش را از مادیات دور میکند در حالی که احرام نبسته و میتواند به مادیات بپردازد اما نمیپردازد. مثلا در حرم امام هشتم علیه السلام دیگر کسی که هوشیار باشد با گوشی بازی نمیکند.
پس فضا و جو بسیار مهم و اثر گذار است.
یکی دیگر از فضاهایی که در اختیار داریم عید نوروز است البته با نگاهی دیگر.
بُعد اول این است که این بازه زمانی با تحویل سال آغاز میشود و مقدس است یعنی خوش یُمن است. چون خداوند به این تحویل ها و تحول ها قسم خورده است. والفجر- والعصر. که البته تعابیر مختلفی از این قسم ها وجود دارد.
اما بُعد دوم این است که ما در روابطمان در نوروز به خصوص این دید و بازدیدها از فرهنگی استفاده میکنیم که ناخالصی هایی دارد. و این فضا آماده است برای رشد انسان. اما متفاوت است. یعنی در این فضا منکرهای زیادی وجود دارد که با ترک آنها انسان رشد میکند.
مثلا تجمل گرایی را کنار بگذاریم. فخر و مباهات ها راکنار بگذاریم. مقابله به مثل ها را کنار بگذاریم. به نماز اول وقتمان و حضورمان در مساجد توجه بیشتری بکنیم. دستگیری از نیازمندان فامیل را در صدر قرا دهیم و...
انشاءالله که در سال جدید زیر سایه حضرت صاحب الزمان(عج) و ولی نعمتمان حضرت علی بن موسی الرضا(ع) خداوند توفیق تحول دهد و در کارهایمان موفق باشیم.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
01/01/1395 علیرضا رفیعی